Sự cô độc là một nỗi hạnh phúc vượt ngưỡng. Dường như mọi điều ta hướng đến trong mỗi hành động, đều để thoả mãn chính cái tôi. Ta thực hiện điều gì đó để khiến người khác vui? Không, để chính ta được vui khi cảm thấy mình có ích. Ta xây dựng giá trị nào đó mong làm cho xã hội tốt đẹp hơn? Không, để chính ta được tốt đẹp hơn, còn xã hội chỉ hưởng nhờ sự phát triển của bản thân mình mà thôi. Ta quá chăm lo suy nghĩ đến điều mà ta làm được cho thế giới mà thực ra, điều căn bản ta nên nghĩ đến là ta đang làm được gì cho bản thân mình. Cho đầy ắp sự cô độc cách thoả mãn của mình.
Vậy con người trở nên cô độc khi nào? Hay thú vị hơn, có người sẽ nói rằng bản thân tôi vẫn đang cô độc hàng ngày đấy chứ mà. Ta tiếp xúc với bao khuôn mặt, bao tính cách lướt qua hay đọng lại mỗi ngày, mỗi phút giây. Cơ mà hay ho rằng, trong những phút giây đó, ta vẫn có thể trở nên cô độc. Như đứng ngoài mọi sự xoay chuyển, như ta là một thực thể hữu hình chợt nhỏ lại, li ti như sương lấm tấm, lạc lõng thoát khỏi mọi quy luật hiển hiện, rồi chợt hoá thành vô hình, ngay cả trong con mắt bản thân. Cảm giác đó, phải chăng là quá dễ chịu êm ả sao?
Nhưng có khi nào ta cô độc trong sự không chủ định không? Như mọi thứ cứ đẩy ta vào một góc, cứ cố gắng cản lại mọi cố gắng thoát khỏi cái hộp bé ti của sự tự chủ, như ta đang bị kìm hãm trong chốn yếu đuối và bất lực của mình vậy. Mộng ước chứng tỏ và khẳng định bản thân mình giữa mọi người là quá lớn, càng lớn hơn nữa khi sự kì vọng của chung quanh dành cho ta là giới hạn. Ta càng muốn thoát ra khỏi cái bóng nhỏ bé của bản thân, muốn được khẳng định về khả năng và tầm nhìn. Hay chỉ là điều đơn giản nhất, ta muốn được công nhận, bản thân là một con người đúng nghĩa.
Charlie Gordon là một người như vậy. Kìm hãm. Mong ước được công nhận. Là một con người. Và cô độc. Hình thành ở xuất phát điểm giới hạn, anh đi mãi cách chậm chạp dường như không suy suyển trong hàng dài năm tháng để rồi nhảy vọt vượt qua tầm với thường nhật trong tầm với khác thường của một bước nhảy. Để làm gì? Anh muốn đạt được sự công nhận? Ừ thì anh có. Anh muốn trở nên có ích cho thế giới? Ở một phạm trù nhất định, anh đã đạt được. Anh tìm kiếm những phẩm chất bị khiếm khuyết ngay từ ban đầu? Anh cũng chạm được nốt. Nhưng anh muốn thoát khỏi cảm giác cô độc chiếm hữu? Thì cay đắng thay, anh lại cảm thấy nó cách đậm đà hơn. Như một dấu ấn thiêng liêng, cô độc là người bạn đồng hành với anh, khi tất cả mọi điều xung quanh có thể trở thành mờ nhạt. Và thực sự trở thành mờ nhạt.
Algernon? Phân tích một con chuột phải chăng là quá sức và ra chiều ngớ ngẩn không? Hoa cho Algernon hay hoa của Algernon còn lại cho Charlie? Cho mọi người?
Cô độc, cuối cùng có lẽ không hẳn là đẹp đẽ hoàn toàn. Nhưng chắc chắn không thể nào xấu xa. Vì nó gắn với mỗi cá nhân. Ta sống với nó. Phản chiếu hình ảnh mình trong sự cô độc trường diễn đó. Và ta cũng được chính sự cô độc nuôi dưỡng trong hồ nước của sự tự do, sự bay bổng và biệt lập. Cảm thông với cái hộp bé ti của Charlie thì cũng hãy phát triển sự hài lòng với cái hộp của bản thân mình. Không phải kích cỡ, mà chính mảng màu và hương vị mới tạo lên một cái hộp đa sắc, một con người thú vị.
Không phải sự hoà lẫn, mà chính sự cô độc mới chính là dấu ấn của mỗi cá nhân, mỗi tâm hồn.