Người đi dây (Colum McCann)

Ở một góc nhìn hoàn toàn tách biệt với bộ phim The Walk (2015, Robert Zemeckis) và Man on wire (2008, James Marsh), nhưng cuốn sách Người đi dây (Let the great world spin) của Colum McCann lại cung cấp cho tôi nhiều dư chấn về cuộc sống, cho phép tôi nhìn thấy cuộc sống bị phá hủy bởi nỗi đau, và cách mà chúng ta tìm kiếm niềm tin, tìm lại thăng bằng như nghệ sĩ đi dây Philipe Petit. Đó là những câu chuyện của người dân dưới mặt đất, “những người nhìn thấy anh ta đều sững lặng”, và tất là là những gì liên quan đến sự tự do mà họ không bao giờ đạt được. Thành tựu to lớn của McCann ở đây không phải chỉ để kể về câu chuyện đã xảy ra giữa Tòa tháp đôi New York ngày 7/8/1974, là sự khởi đầu của một kỷ nguyên của tự do của Mỹ và kết thúc vào ngày 11/9/2001, mà là để phác họa hình ảnh của những con người đạt được sự tự do hoàn hảo.

Ở đây, Colum McCann đã cho tôi thấy từng lát cắt của một thành phố đang phân hủy, thể hiện bởi lối kể rất trung dung và chi tiết. Lối viết của ông đã tạo ra sự ngạc nhiên của việc tìm kiếm những cách thức đơn giản nhưng chặt chẽ khi kết nối các dữ kiện. “Người đàn ông phía trên là một thong điệp mà họ chừng như đã biết, mặc dù trước đây chưa từng nghe qua”. Màn đi dây trên không của nghệ sĩ Petit là một phản chiếu sâu sắc trong đời sống tinh thần của từng nhân vật trong truyện, tại New York những năm 70 và vào những năm cuối cùng của Nixon ở Việt Nam.

Người đi dây không hẳn là một cuốn tiểu thuyết lịch sử, mà là về lịch sử được trạm trổ bởi hoàn cảnh và số phận con người. Họ đã bị ràng buộc mạnh mẽ bởi nỗi đau buồn, bởi một trạng thái lơ lửng trong không trung. Như người thanh niên tên Corrigan. Một câu chuyện mở đầu được kể lại qua người anh trai Ciaran. Corrigan thuộc tầng lớp thấp của xã hội, sống trong khu ổ chuột có gái mại dâm và những rãnh cống hôi thối (tôi cảm nhận được cái thứ mùi xú uế đó qua từng con chữ của McCann). Corrian là một chàng trai ngoan đạo, có thể ngồi hàng giờ để đọc kinh, anh ta cho phép gái điếm sử dụng phòng tắm của mình, luôn để hờ khóa cho họ, anh ta trân trọng tất cả bọn họ và không ngủ với bất kỳ ai. Anh ta thích những rắc rối, chúng khiến cho anh có cảm giác cuộc sống này còn tồn tại. Corrigan không thể giải thoát khỏi vị Chúa của mình, anh ta không thể cởi bỏ mình khỏi những điều phức tạp, lo lắng cho người khác, trong khi điều thực sự mà anh ấy muốn chỉ là một cuộc sống bình dị và được làm những điều đơn giản. “Kham khổ, trinh bạch, vâng phục”, Columm đã dùng những từ này để làm bật lên việc khao khát tự do của con người thông qua những ràng buộc trong cuộc sống. Corrigan không hoàn toàn thuộc về thế giới này, và cuối cùng anh ta đã hoàn tất cuộc sống của mình trong một tai nạn và nhìn thấy cảnh tượng kỳ vĩ trên không, đó là màn đi dây của Philippe Petit.

McCann đã liên tục thay đổi tốc độ, chấp nhận những tiếng nói, sắc thái và phong cách kể chuyện khác nhau khi ông chuyển giữa các câu chuyện. Màn đi dây của Petit là một cái cớ của cuộc đấu tranh, ai cũng nhìn thấy, Colum McCann rất hạn chế để phác họa màn đi dây của Petit, những ở chiều hướng khác, có thể nói là bao phủ hơn, ông cho chúng ta thấy một luồng không khí xung đột như thế nào ở phía dưới mặt đất: một phe lo sợ và la hét phản đối, phe còn lại thì cảm phục và cầu Chúa bảo vệ anh ta, có người thầm theo dõi và hướng mình theo cái khao khát của anh. Dù cho họ là ai, một bà mẹ có con hi sinh trên chiến trường miền Nam Việt Nam, hay một cô họa sĩ nghiện ma túy,… thì tất cả đều được liên kết với nhau để tạo ra một sự tự do hoàn hảo.

Người đi dây là một trong những cuốn sách cảm động và sâu sắc mà mình từng đọc trong năm nay. “Kiếm tìm một nơi bất động, phần nhiều những việc đó là để lãng quên, một phương cách chữa lành xưa cũ, để trở nên vô danh với chính mình, để chính cơ thể mình hấp thu mình”


Người đi dây của Colum McCann was originally published in Đọc Sách on Medium, where people are continuing the conversation by highlighting and responding to this story.

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.